Kafe ve restoranlar açıldı ama işletmeciler endişeli

KONTROLLÜ NORMALLEŞME

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 1 Mart’taki Kabine toplantısının ardından birçok sektör için müjde verdi. İllerin Sağlık Bakanlığının belirlediği kriterlere göre 1 Mart itibariyle kademeli normalleşme sürecinin başlayacağı belirtildi. Vaka ve aşı oranlarının kriterlerine göre iller düşük, orta, yüksek ve çok yüksek kategoride belirlendi. Açılmanın da buna göre yapılacağının altı çizildi. Yüz binde 99.18’lik vaka oranının yaşandığı Kocaeli’de de kafe ve restoranlar, 07.00-19.00 saatleri arasında yüzde 50 kapasite ile çalışmak koşuluyla açıldı.

DİKEN ÜSTÜNDELER

Kocaeli’de çok yüksek riskli iller sınırına yakın bir vaka sayısıyla kontrollü normalleşmeye gidilirken, esnaflar tablonun tamamen tekrardan kırmızıya dönmesinden endişeliydi. Ne yazık ki korkulan oldu, geçtiğimiz hafta Kocaeli yüz binde 112.25’lik vaka oranıyla çok yüksek riskli iller arasına girdi. Eğer artış bu hafta da devam ederse, kafe ve restoranların yeniden kapanması gündeme alınabilir. Esnaf ise tekrar bir kapanma ile kendilerinin daha zor bir döneme sokulacağını dile getirdi. Belirlenen kurallara dikkat eden işletme sahipleri, vaka  artışlarına kendilerinin neden olduğunun gözükmesinden rahatsızlık duyduklarını dile getirdi.

HASSASİYETLE UYUYORUZ

Kocaeli Kafe ve Restoran İşletmecileri Deneği Başkanı Yaşar Aktaş, maske mesafe ve HES kodu uygulamalarına dikkat ettiklerini ifade ederken sicil affı taleplerini ve küçük esnafın yok olacağı vurgusunu yaptı. Aktaş; “İşletme sermayelerimizden kredi kartlarımızdan banka kredilerimizden yedik çoğumuzun sicili bozuldu. Bizim isteğimiz sicil affı. İşletme kredisi faizsiz olsun dedik mevcut krediler ertelensin dedik. Bizler sağlık bakanlığı afişlerinden de anlaşıldığı üzere maske, mesafe, HES Kodu, derece gibi konulara hassasiyetle uyuyoruz. Zaten çıkmazda olan küçük esnaf ve kafe restorancı tükenir yok olur gider” dedi.

Tüm kurallara dikkat ediyoruz

Kafe kapalı ama giderler devam eder. Kira ödüyorsun, kira stopajlarını ödüyorsun, eleman çalıştırıyorsun, mutfak gelirleri var, elektrik çalışıyor. Denetlemeler yapılsın ama neden sadece kafeler denetleniyor, denetlenmesi gereken birçok yer var. Mesela halk otobüsleri tıklım tıklım, pazarda da aynı sorun var. Biz kurallara uyarak hizmet veriyoruz. Bulaşın olduğu yerlerin kafeler olarak gösterilmesi çok yanlış.  Atalay Ekinci (49)

Kurunun yanında yaş da yanıyor

Belirlenen kurallar ile oturma düzeni veya masalar arası mesafeyi ayarladık. Vaka sayısı tam sınırdayken açıldık. Zaten kırmızı tabloya gidileceğini tahmin ediyorduk. Açıldık evet ama yaraya merhem oldu mu, olmadı. Al-götür ile hizmet veriyorduk, aynı ciroyu yaptım ama şimdi masaları açtık, personelim arttı, doğalgazı yaktık ve giderimiz arttı ama ciromuz aynı. Denetimler yapılıyor ama kurunun yanında yaş da yanabiliyor. Ergin Enes Simooğlu (28)

Faturayı neden bize kesiyorlar?

Pandemide ilgili belirlenen kuralların tamamına uyuyoruz. Eşimle birlikte dikkat ediyoruz. Girişte ateş ölçüyoruz, kolonya, dezenfektan var ve HES koduna bakıyoruz. Ben, Kocaeli Kafe ve Restoran İşletmecileri Derneği Başkan Yardımcısıyım. Biz açılmak için çok çaba sarf ettik. Kamuoyunun bilinçlenmesi çok önemli. Yüzlerce kişi aynı yerde yemek yiyor ve aynı servise biniyor bunun faturası da kafe işletmelerine kesiyor. Timuçin Sayıner (66)

Eski personelimin yüzde 75’i boşta

Ekonomik olarak çok zorlandık, manevi olarak iyi düşünmeye çalıştık ama şu an ne olacağını bilmiyoruz. Belirsizlikle yaşıyoruz. Bir de kafelerde çalışanlar genelde öğrenci, bu insanları da düşünmek zorundayız. Ben tam kapasite çalıştığımda 8 personelim vardı ama şu anda 6’sı boşta. Sadece 2 kişi çalışıyor. Ölçülere göre ben en fazla 60 kişi alabiliyorum. Şu an günde 300 lira kazanıyorum. HES koduna ve ateş ölçümüne dikkat ediyoruz Oğuzhan Molo(25)

Şu an kısır bir döngü içindeyiz

Kaybımız büyük, kapalı olduğumuz süreçte kira ve fatura ödeyemedik. Desteklerde yeterli gelmedi. Kendi yağımızda kavrulamadık ve geri açıldık. Muhtemelen tekrar bir kapanma olacak. Böyle baktığımız zamanda sağlıksız bir işleyiş oluyor. Şu an kısır bir döngüdeyiz. İnsan sağlığı çok önemli, müşterilerimiz geldiğinde her şeye dikkat ediyoruz ama ekonomini de önemli. Her şeye zam gelirken, biz olabildiğince fiyatları düşük tuttuk. Oğuzhan Gönül (22)

Ne yapacağımızı biz de bilmiyoruz

Biz kapalıydık ama giderlerimiz hiç azalmadı.  Kira, sigorta, elektrik bunlar hep ödenmeye devam etti. Büyük bir iş kaybına uğradık. Masalarımızın arasında 1,5 metre mesafe var, HES koduna bakıyoruz, ateş ölçüyoruz. Belirlenen kurallara dikkat ediyoruz ve bu kurallarla hareket ediyoruz. Denetimler bazılarına çok sık yapılırken bazılarına bir şey denmiyor. Tekrar bir kapanma yaşanırsa ne yapacağımızı bilmiyoruz. Muhammer Bayramoğlu (42)

Kırmızı tablonun nedeni biz değiliz

İnsanların temas edeceği her şeyi hemen hemen kaldırdık. Müşteri kalktığında direkt bir dezenfektan işlemi yapıyoruz. İlk pandemiden beri belirlenen kurallara devam ediyoruz. Biz daha ziyade şöyle bir şey yaptık; Dört kişilik alabiliyorduk masalara, o kalktı. Ben artık dükkanıma dört kişi alamıyorum sadece aileleri o şekilde alabiliyorum. Vaka tablosunun kırmızıya dönmesinin kafelerden dolayı olduğu düşünülmemeli. Mehmet Ural Karaçelik (26)

Otobüsleri de denetlesinler

Çoğu kafe çalışanı öğrenci olarak bilinse de burada evli insanlar var, kendi ayakları üstünde durmaya çalışan kadınlar var. Günde üç kez denetim ekibi geliyor ama her ekip farklı şeyler söylüyor. Akşam 19.00’da kapanış oluyor ve ben bu saatlerde iş yapıyorum. Servisler, otobüsler tamamen dolu. Bunlara da müdahale edilmeli. Niye sadece kafe ve restoranlar denetleniyor. Şu an 10 kişi çalışıyor burada iki saatte bir maske değiştiriyoruz. İbrahim Ciminli (27)

Yarı kapasite ile hizmet veriyoruz

Uzun zamandır işletmemiz kapalıydı. Çok belli kısıtlamalarda açıldık. Şimdi yüzde 50 kapasite ile müşteri alıyoruz. Akşam 19.00 sınırlaması biraz sıkıntı. Çünkü iş çıkış saatleri ve bizim iş yaptığımız saatler aslında. Kocaeli zaten tam sınırda açıldı, esnaf diken üstünde. Toptan malzeme alamadık, çünkü belirsizlik var. Denetlemeler yapılıyor ama hepsi birbirinden farklı denetlemeler oluyor. Bir denetleme düzene tamam derken, başka gelen denetleme ekibi olmaz diyor. Fatih Daşgın (29)

Bu süreçte çok ayazda kaldık

Yüzde 50 kapasite ile müşteri aldığımız söyleniyor ama bu kapasite aslında yüzde 25. Biz şu an yüzde 25 kapasite ile çalışıyoruz. Dört kişilik masalarımızı kaldırdık. Gereken tedbirleri alıyoruz. Dezenfektanlarımız var, girişte arkadaşlarımız ateş ölçüyor ve HES kodunu da kontrol ediyoruz. Cumartesi günü altı kere denetime geldiler. Denetimler sıklıkla yapılıyor. Biz çok zor bir kış geçirdik, çok ayazda kaldık, donduk. Emel Özdemir (50) 

Tam performans çalışamıyoruz

Üzerimize düşen sorumlulukları yerine getirmeye çalışıyoruz. Dezenfektanlar her yerde, HES koduna bakıyoruz. Denetimler yapılıyor, yapılmalı da… Ama sabah denetlemeye gelen ekipler düzen ve masa aralarındaki mesafeyi onaylarken, akşam gelen ekip düzeni beğenmiyor, kalabalık buluyor. Şu an işimizi yapıyoruz ama tam performans çalışamıyoruz ve çok büyük kaybımız var. Dükkan kapalıyken bile giderleri oluyor. Boğaçhan Güneş (32)