ABD seçim ve etkisi

ABD, dünyanın en güçlü ve en etkili ülkesi.

Dünya dengelerinin oluşumunda ve sürdürülebilirliğinde belirleyici etkiye sahip. Bu nedenle de seçimleri bütün dünya ülkeleri tarafından ilgiyle izlenip, değerlendiriliyor. ABD’nin en güçlü ülke olarak kabul edilmesini sağlayan, 1. ve 2. Dünya Savaşlarıdır. İkinci dünya savaşı sonrası oluşan dengelerde belirleyici sorumluluk yüklenmesi, sürdürülebilirliğin sağlanmasındaki etkisi, soğuk savaş döneminin sonlanmasını sağladı. Devam eden etkin güç konumu, küreselleşen dünya dengelerinde de bilgi toplumu düzeninin oluşumunda da belirleyicilik beklenmesine neden oldu.

BİLGİ TOPLUMU DİNAMİKLERİ VE ABD

Bilişim teknolojilerinin ve iletişim devriminin etkisiyle ortaya çıkan bilgi toplumu evresi, üretim toplumu düzeninin sağladığı alışkanlıkları zorladı. Demokratik kurumsal sürdürülebilirlikle yönetilen gelişmiş ülkelerde yaşayan insanların yaşamları bütün dünya insanları tarafından bilinir ve izlenir hale geldi. Bireyin sorunlarıyla, ihtiyaç ve beklentileriyle karşılaştırılıp değerlendirilebilen, ulaşılabilir ve yaşanabilir beklenti haline gelen demokrasi yönetim şekli olmasının ötesine taşınıp, yaşam tarzı olarak kabul edilmeye başlandı. Baskıcı, kontrollü ilişkiler de, emperyal bağımlılıklar da her şey tartışılır hale geldi. Gelişmiş ülkeler, eski alışkanlıkları üzerinden ulaştıkları standartlarını sürdürmekte sıkıntı çekmeye başladılar. Her şeye, herkese ulaşılabilirlik, değişim ve gelişim dinamiklerini yeniden var oluş hedeflerine taşıdı. Ulaştıkları standartları korumakta sıkıntı yaşayan ülkeler içe kapanmaya, kendileri gibi olmayanları dışlamaya başladılar. Popülizm, içe kapanma, eskiye dönmek ve alışkanlıklarını korumak yaygınlaştı. Bilgi toplumu dinamikleri verimli olarak yönetilemediği için bütün dünyada, belirsizlik, gerilim, kamplaşmalar çoğaldı.

TRUMP YAKLAŞIMI

Güç, etkinlik, denge, sürdürülebilirlik kapsamında ABD’nin ulaştığı kabul edilebilirlik, küreselleşen dünya dengelerini, bilgi toplumu sürecini verimli olarak yönetmeye yetmeyince, Amerika’da da sıkışmalar başladı. Cumhuriyetçi Parti adayı olarak 2016’ da başkan seçilen Trump, önce Amerika anlayışını, her şey Amerika için yaklaşımıyla hayata geçirmeye çalıştı. Üretimin en elverişli ülkelerde yapılması, hizmetin en uygun koşullarda sağlanması nedeniyle artan Amerika’daki işsizlik, içe kapanma eğilimleriyle önlenmeye çalışıldı. Dünya dengelerini değil kendi önceliğini merkeze alan yaklaşımlarla ulaşılan standartların korunmaya çalışılması Amerika’ da görece rahatlama sağladı. Trump yaklaşımı, demokrasiyi de, uluslararası kurumları da, gelenekleri de, sahip olunan bütün değerleri de araçsallaştırarak, her şeyi Amerika için hayata geçirmekti. Demokrasiyi vazgeçilmezlik halinde yaşayan, farklıklarını zenginlik olarak sahiplenip, en verimli hale getirebilen Amerika halkı için ve aynı anlayışı paylaşan gelişmiş ülkeler için Trump yaklaşımı katlanılamaz anlayış anlamındaydı. Demokrat parti adayı Biden’in çok ilerlemiş yaşına rağmen, seçilmesini sağlayan katlanılamaz hale gelen Trump yaklaşımıydı.

ABD SEÇİMLERİNİN TÜRKİYE’YE ETKİSİ

Türkiye, üretim toplumu düzenini tamamlamak sorunlarıyla birlikte, bilgi toplumuna uyumu başarmaya çalışıyor. Bu nedenle gelişmiş dünya ülkelerinin sorunlarını da, küreselleşmenin ortaya çıkardığı sorunları da birlikte yaşayıp aşmak zorunda. Trump’ un kontrolsüz, ne zaman, ne olacağı bilinmez yaklaşımlarını aşmak ve en az zararla karşılamak için verdiği mücadeleyi, Biden’ için de göstermek durumunda. Biden’ in Amerika halkı için söylediği, demokrasi vazgeçilmezimizdir anlayışını, dünya için demokrasi kongresi toplamak önerisini yerine getirmesini istemelidir. Bilgi toplumu düzeninin ve verimliliğinin en adil, en eşitlikçi, en demokratik kurumsallıklarla gerçekleşmesine katkı sağlayacak konuma ulaşmak durumundadır. ABD ve yakın ilişki içerisinde olduğu AB, soğuk savaş döneminin çatışmasız aşılmasında önemli kabul edilebilirlikler sağladılar. Küreselleşen dünya dengelerinin yeniden oluşmasında, sürdürülebilirliğin sağlanmasında da etkin sorumluluk yüklenebilmeye en yakın konumdalar. Ortaya çıkan sorunların aşılmasında, bölgesel denge arayışlarında, yaşanan sorunların aşılmasında ulaşılan kabul edilebilirlikler gözetilmelidir.

Mustafa Kemal Atatürk’ ü ölüm yıldönümünde,

rahmet, sevgi, saygı ve minnetle anıyorum.